کتاب کودک و نوجوان میچکا

فرهاد حسن‌زاده، فروردین ماه ۱۳۴۱ در آبادان به‌دنیا آمد. نویسندگی را از دوران نوجوانی با نگارش داستان و نمایشنامه شروع کرد. جنگ تحمیلی و زندگی در شرایط دشوار مهاجرت مدتی او را از نوشتن به شکل جدی بازداشت. هر چند او همواره به فعالیت هنری‌اش ادامه داد و به هنرهایی مانند عکاسی، نقاشی، خطاطی، فیلم‌نامه‌نویسی و موسیقی می‌پرداخت؛ اما در اواخر دهه‌ی شصت با نوشتن چند داستان‌ و شعر به شکل حرفه‌ای پا به دنیای نویسندگی و نگارش کتاب برای کودکان و نوجوانان گذاشت. اولین کتاب او «ماجرای روباه و زنبور» نام دارد که در سال ۱۳۷۰ در شیراز به چاپ رسید. حسن‌زاده در سال ۱۳۷۲ به قصد برداشتن گام‌های بلندتر و ارتباط موثرتر در زمینه ادبیات کودک و نوجوان به تهران کوچ کرد.

آثار حسن‌زاده بسیار متنوع هستند. او برای تمام گروه‌های سنی کتاب نوشته و در گونه‌های مختلف ادبی مانند رمان، داستان کوتاه، شعر، داستان تصویری، بازآفرینی متون کهن، زندگی‌نامه و طنز دست به تالیف زده و تاکنون بیش از صد کتابش راهی بازار نشر شده است.

جوایز

•تندیس جایزه ماه طلایی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان

•تقدیر شده در سه دوره کتاب سال ایران

•برگزیده‌ی چند دوره جشنواره کتاب کانون پرورش فکری

•برنده تندیس نقره‌ای از جشنواره لاک‌پشت پرنده

جوایز جهانی

 دریافت لوح سپاس جایزه «هانس کریستین اندرسن» در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ 

دریافت دیپلم افتخار برای کتاب «زیبا صدایم کن» از سوی IBBY و قرار گرفتن این کتاب در فهرست کلاغ سفید کتابخانه مونیخ آلمان 

نهادهای مختلفی او را برای چهار بار نامزد دریافت جایزه «آسترید لیندگرن» کرده‌اند که یکی از معتبرترین جوایز ادبیات کودک جهان است.

از نگاه پژوهشگران و کارشناسان ادبیات کودک و نوجوان آثار حسن‌زاده دلایل زیر قابل توجه هستند:

• خلق آثاری تأثیرگذار، باورپذیر با استفاده از تکنیک‌های ادبی خاص و متفاوت.

• خلق آثاری که راوی آنها کودکان و نوجوانان هستند؛ روایت‌هایی مملو از تصویرسازی‌های عینی و گفت‌وگوهای باورپذیر.

• پرداختن به موضوع‌های گوناگون اجتماعی چون جنگ، مهاجرت، کودکان کار و خیابان، بچه‌های بی‌سرپرست یا بدسرپرست و…

• پرداختن به مسائلی که کمتر در آثار کودک و نوجوان دیده می‌شود، مانند جنگ و صلح، طبقات فرودست، افراد معلول، اختلالات شخصیتی‌ـ‌روانی و…

• پرداختن به درونمایه‌های بنیادین و جهانی مانند: محیط زیست، مهارت‌های زندگی، فلسفه برای کودکان و …

•تنوع در انتخاب شخصیت‌های محوری و کنشگر (فعال). مشخصاً دخترانی که علیه برخی باورهای غلط ایستادگی می‌کنند.

 • بهره‌گیری از طنز در کلام و روایت‌های زنده و انتقادی از زندگی مردم کوچه و بازار.

• زبان ساده و بهره‌گیری اصولی از ویژگی‌های زبان بومی و اصطلاح‌های عامیانه و ضرب‌المثل‌ها.
و خلق شخصیت‌های ماندگار و دوست‌داشتنی، از جمله دختری به نام «هستی» و بچه‌هزارپایی به نام «کوتی‌کوتی».

• تنوع در گونه‌‌های ادبی مانند: شعر، داستان بلند و رمان، داستان کوتاه، زندگی‌نامه، داستان تصویری، داستان مصور (کمیک) و همچنین تنوع در نگارش برای تمامی گروه‌های سنی از خردسالان گرفته تا کودک و نوجوان و بزرگسالان.

ترجمه به زبان‌های دیگر

بسیاری از کتاب‌های این نویسنده به زبان‌های انگلیسی، اسپانیایی، عربی، روسی، چینی، سوئدی، کره‌ای، مالایی، ترکی استانبولی، ارمنی، ترکی آذربایجانی و کردی ترجمه شده و برخی در حال ترجمه هستند.

فیلم و سناریو

همچنین تعدادی از کتاب‌هایش تبدیل به فیلم یا برنامه‌ی رادیو و تلویزیونی شده است. «نمکی و مار عینکی»، «ماشو در مه» و «سنگ‌های آرزو»
»باد دوچرخه‌سوار» از جمله کتاب‌هایی هستند که از آن‌ها اقتباس شده است.

سایر فعالیت‌ها

حسن‌زاده علاوه بر نویسندگی به کار مطبوعاتی نیز پرداخته است. سال‌هاست که داستان‌های کوتاه و نوشته‌های طنز او خوراک نشریات کودک و نوجوان بوده و بارها مورد تشویق و تقدیر جشنواره‌های مطبوعات قرار گرفته است.

او پانزده سال پی‌درپی عضو تحریریه هفته‌نامه «دوچرخه» ضمیمه روزنامه همشهری بود تا اینکه در اواخر سال ۱۳۹۶ بازنشسته شد.

فعالیت‌های مدنی

در حوزه فعالیت‌های مدنی، حسن‌زاده به همراه تعدادی از نویسندگان، شاعران و مترجمان مطرح ایران سنگ‌بنای تشکیل «انجمن نویسندگان کودک و نوجوان» را گذاشته است. این تشکل اصلی‌ترین نهاد مستقل نویسندگان است که حدود ۲۵ سال از تأسیس آن می‌گذرد.

دبیری و داوری چند جشنواره‌ی ادبی و هنری نیز از فعالیت‌های اوست.

ارتباط مستمر حسن‌زاده با نهادهای مرتبط با مسائل و حقوق کودکان باعث شده که از زوایای مختلفی به جهان کودکان توجه کند.

تا کنون بیش از صد پایان‌نامه و مقاله‌های مهم پژوهشی در داخل و خارج از ایران بر اساس آثار این نویسنده به رشته‌ی تحریر در آمده است که گویای ارزش‌ها و سبک نوشتاری و روش‌های قابل اعتنای ادبی فرهاد حسن‌زاده است.

کتاب‌های پر مخاطب:

«زیبا صدایم کن»، «هستی»، «عقرب‌های کشتی بمبک»، «این وبلاگ واگذار می‌شود»، «آهنگی برای چهارشنبه‌ها» از جمله رمان‌های موفق و پر طرفدار این نویسنده است.

در حوزه داستان‌های کوتاه او می‌توان به «هویج بستنی»، «هندوانه به شرط عشق»، «کنار دریاچه نیمکت هفتم» و «عشق و آینه» اشاره کرد.

همچنین: «قصه‌های کوتی‌کوتی»، «چتری با پروانه‌های سفید»، «آقارنگی و گربه‌ی ناقلا»، «بنگ! ینگ! بنگ!» از جمله کتاب‌های او برای کودکان و خردسالان است که بسیار مورد توجه واقع شده است.
در حوزه‌ی بازآفرینی متون کهن می‌توان به «حکایت‌های سعدی»، «خسرو شیرین» و «بیژن و منیژه» اشاره کرد.