دعوای کودکان بر سر اسباببازی
آیا تا به حال با دعوای کودکان بر سر اسباببازی مواجه شدهاید؟ قبل از پرداختن به این موضوع، ابتدا ببینیم بازی نمادین از نظر روانشناسان چه مفهومی دارد؟
از نظر روانشناسان بازی، کودک در سنین رشد خود بازیهای متفاوتی را انجام میدهد. یکی از آنها، بازیهای نمادین است.
در این نوع بازی کودک یک شیء خاص را به جای یک شیء واقعی در دنیای بیرونی به کار می برد. این عمل، به کودک این امکان را میدهد تا واقعیتهای بیرونی را که با آن روبرو است، درونسازی کند.
بازیهای نمادین چیست؟
بچهها در تخیل خود با یک بالش اسب خیالی خود را دارند. با یک تکه مقوای کوچک برای خانه خیالی خود، یک در بسته درست میکنند. یک چهارپایه ماشین آنها میشود و با یک چتر خانه درست میکنند یا به عنوان یک سلاح جنگی شمشیر باز میشوند. این بازیهای تخیلی، مثالهایی از بازیهای نمادین است.
سن شروع به بازیهای نمادین ۱/۵ تا دو سالگی است که در پنج سالگی به اوج خود میرسد و ممکن است تا هشت سالگی هم ادامه پیدا کند. این
بازیها در رشد خلاقیت بچهها بسیار موثر است.
از دید آنها چیزها همیشه همانطوری نیستند که به نظر میرسند. کودکان در این بازیها، واقعیتهای زندگی را تجربه کرده و با آن درگیر میشوند، حتی ممکن است هیجانها و عواطف متفاوتی را حین بازی تجربه کنند.
احساسات کودکان در برابر اسباب بازی هایشان
با توجه به آنچه گفتیم متوجه شدیم که در بازی های نمادین قدرت تخیل نقش بسیار مهمی دارد.
موضوع دیگر در بازیهای کودکان، حس مالکیت نسبت به اسباببازیهای خودشان است.
حتی اگر یک تکه مقوای کوچک باشد، آنها دوست ندارند اسباببازی خود را به کسی بدهند.
وقتی از یک کودک دو ساله خواسته میشود اسباب بازی مورد علاقهاش را به دوستش بدهد، با عصبانیت میگوید:
«نه! مال من است.»
نحوه رفتار والدین با دعوای کودکان بر سر اسباببازی
بزرگ ترین اشتباه برای راضی کردن کودک، دادن وعده و قول برای انجام کاری است که دوست ندارد یا تهدید کردن و محروم کردن از چیز دیگری است که معمولا آن را بسیار دوست دارد.
همچنین سرزنش کردن و زدن برچسب خسیس بودن، آسیب زدن به شخصیت کودک است.
این در حالی است که مراحل رشد، حس مالکیت در کودک، از دو سالگی شروع میشود.
در سنین زیر سه سال، بچه درکی از به اشتراک گذاشتن ندارد. کودکی که هنوز مفهوم خسیس بودن را نمیداند، سرزنش کردن یا برچسب زدن به او هیچ کمکی جز آسیبزدن به روحیه و روان او و تضعیف اعتماد به نفس و استقلال او، نمیکند.
تنها نتیجه این رفتار آن است که کودکان به بزرگسالانی تبدیل میشوند که برای بهدست آوردن تایید و توجه دیگران سعی میکنند از خواستههای خود بگذرند.
از طرفی هم، نیاز است کودکان مفهوم مشارکت و به اشتراک گذاشتن را از پنج سالگی به بعد یاد بگیرند.
نقش آموزش غیرمستقیم در دعوای کودکان بر سر اسباببازی
آموزش غیر مستقیم، بازی، داستان و نقش الگو بودن برای به اشتراک گذاشتن وسایل غیرشخصی میتواند راهکار مناسبی برای جلوگیری از دعوای کودکان بر سر اسباببازی باشد.
آن ها باید این اطمینان را پیدا کنند که اشتراک گذاشتن متعلقات خود به دیگران دلیل از دست دادن آن ها نیست و با آموزش عمل اجازه گرفتن متوجه میشوند اگر آن ها نخواهند هیچ اجباری از طرف هیچکس برای گرفتن اسباببازی هایش وجود نخواهد داشت.
از طرفی باید گفت بچه ها قدرت حل مسئله را نسبت به هر سن بهطور نسبی پیدا میکنند و به شیوه خودشان بعد از یک کشمکش به صلح میرسند. دخالت مستقیم قدرت تصمیمگیری، حل مسئله و استقلال را از آنها میگیرد.
اگر تا اینجا این نوشته را مطالعه کردید، حالا نوبت آن است که کتابی را معرفی کنیم که در این چالش به شما والدین گرامی خیلی کمک خواهد کرد.
کتاب چتر سبز
یک روز فیل قصه ما با چتر سبزش در زیر باران قدم می زد، تا اینکه جوجهتیغی از راه رسید و به او گفت: “ببخشید فکر میکنم این قایق من است؛” فیل با تعجب می گوید قایق تو نه فکر نمیکنم، حتما اشتباه میکنی.
در آن لحظه به ترتیب حیوانات مختلفی از راه رسیدند و هرکدام چتر فیل را وسیله گم شدهی خود عنوان کردند و فیل در کمال صبوری از مالکیت خود دفاع کرد تا اینکه … .
نکته مهم در این داستان آن است که هر کسی چتر فیل را شبیه گم شدهی خود می بیند. یک وسیله ولی از نظر شخصیتهای این داستان، کاربردهای مختلفی دارد.
این نکته همان تخیلی است که در کودکان به عنوان یک مکانیسم ذهنی بسیار قوی عمل می کند.
در بقیه مطلب خواهیم گفت که چرا برای حل مشکل دعوای کودکان بر سر اسباببازی این کتاب را پیشنهاد داده ایم:
چتر سبز برای چه کسانی مناسب است؟
اگر مربی آموزش مهارتهای زندگی یا والدینی هستید که در زمینه مهارتهای زندگی دوستی و به اشتراک گذاری و حتی طراحی بازیهای نمادین برای رشد خلاقیت علاقمند هستید یا به دنبال راه حل برای دعوای کودکان بر سر اسباببازی میگردید، این کتاب را پیشنهاد میکنیم.
داستان، پر از نکته و یادگیری این کتاب برای کودکانی است که حس مالکیت و علاقه زیاد به یک وسیله از عروسک و ماشین گرفته تا حتی وابستگی به پتوی خود دارند. این نوع وابستگی تا حدی است که همهجا همراهشان است زیرا بیش از هر چیز به آنه ا آرامش میدهد. در چنین شرایطی آن ها حاضر نیستند آن اسباب بازی را با کسی سهیم و شریک شوند. چه رسد به این که بخواهند آن را به کس دیگری واگذار کنند.
همچنین برای کودکانی که شیء مورد علاقهشان را گم میکنند و بیش از هر چیز آرزو پیدا کردن آن را دارند. بدون شک انتخاب درستی برای آموزش دوستی و به اشتراک گذاشتن اسباببازیهایشان با یکدیگر است.
تصاویر کتاب چتر سبز
این داستان شیرین، از لحاظ داستانی و تصویری بسیار هنرمندانه نشان میدهد که چگونه با یک چتر سبز چند شخصیت کنار هم قرار میگیرند و متحد میشوند. بهگونهای که تخیل آنها یک شیء را به چه چیزهای شگفتانگیزی تبدیل میکند و عاملی میشود برای اینکه آنها در کنار هم بودن را تجربه کنند.
تصاویر این کتاب رنگی، بسیار روشن و شفاف است و به طور واضحی نتیجه تعامل سازندهی نویسنده با تصویرگر است تا اشتراکگذاری دوستی و ماجراجوبی را در یک روز بارانی ارائه دهند. همچنین تصاویر کتاب برای افزایش دقت و تمرکز بچه ها بسیار مفید است.
نشان دادن نحوه افتادن سایههای هر تصویر بر اساس اندازه، نکته آموزنده دیگر این کتاب است.
تصویرخانههای قدیمی با اندازههای مختلف که در مقابل همدیگر قرار میگیرند، تپههای برآمده در کنار هم و تصاویر دیگر همه به مخاطب خود چینش و در کنار هم قرار گرفتن را با وجود تفاوت های بسیار نشان میدهد؛ همانگونه که شخصیتهای داستان در آخر کنار هم قرار میگیرند و به شیوه خودشان لذت میبرند.
فراموش نکنیم تخیل کودکان، تفاوتهای نگاهشان به دنیا را نشان میدهد. اما همین تفاوتها، اشتراکهایی میآفرینند برای دوستی. بنابراین هم دعوای کودکان بر سر اسباببازی را جدی بگیرید و هم برای توجه و شناخت تفاوتهای کودکان از دیگر کودکان، از آن تجربه بگیرید و بیاموزید.
خرید کنید :
::::: تدوین و نگارش: گروه سردبیری سایت میچکا ::::::